- Malmö, İsveç
2015 sıralaması: 6
Mevcut durum: Malmö 2015’ten beri kent içi ulaşımda bisikletin yerini sağlamlaştırmaya odaklanıyor. Cykelhuset adlı Bisiklet Evi’nin açılışı bizleri çok heyecanlandırdı: Tüm binada bisikletlerin bulunduğu bu konut sistemi arabasız yaşama teşvik ediyor ve uzmanların nihayet çağı yakalıyor olduğunu göz önüne seriyor. Yakınındaki Bisiklet Otel de ziyaretçilere bisiklet dostu bir kente yakışır, benzer bir konaklama olanağı sunuyor.
Malmö, bisiklet paylaşım sistemini ve altyapısını geliştirmeye önem veriyor; merkez tren istasyonunda kargo bisiklet dağıtımı yapıyor ve iki tekerlekli araçlarla çöp toplama konusunda pilot çalışmalar gerçekleştiriyor. Malmö ile Kopenhag arasındaki yeni bisiklet feribotu bölgedeki bisiklet turizmini güçlendirecek. Malmö, etrafındaki kentler arasında küçük kardeş konumunda olsa da belli ki buna aldırmıyor ve işine bakıyor.
Gelişim alanları: Kent konuya ciddi derecede odaklanmış halde (fakat politik iradeyi daha çok görmek istiyoruz) ve bu, altyapıya da somut şekilde yansımalı artık. Nazik girişimler gayet güzel. Fakat kent ivmeden istifade etmeli ve altyapısını güncellemeye başlamalı.
- Bordeaux, Fransa
2015 sıralaması: 8
Mevcut durum: Bordeaux bir seviyeyi geçmiş gibi gözüküyor ve bisiklete yönelik şehircilik çalışmalarına her zamankinden de ciddi şekilde yaklaşıyor. Kent, bisiklet kullanım oranını 2020’ye dek yüzde 15’e çıkarmak üzere hazırlanan “Plan Vélo Métropolitain”i 2016’da onayladı. En iyi uygulamaları incelemek için Kopenhag’a heyetler gönderiyor ve belediye çalışanları için, altyapı tasarımına dair eğitimler de düzenliyor. Garonne Irmağı üzerindeki ana köprülerden birinin arabalara kapatılmasından ve bisiklet, yaya ve otobüslere tahsis edilmesinden bahsediliyor ciddi bir şekilde. Kentteki bisiklet paylaşım sistemi, ulaşımda bisikletin yerini sağlamlaştırıyor. Ayrıca Bordeaux, erkeklere kıyasla kadınların daha çok bisiklet kullandığı tek Fransız kenti. Belediye Başkanı Alain Juppé ulaşımda bisikletin yeri hakkında destekleyici konuşmalar yapıyor sık sık ve günümüzde ciddi çalışmalar başlamış durumda: Bisiklet kullanımı için 84 milyon dolarlık bütçe ayrılması kesinlikle iyi bir başlangıç.
Gelişim alanları: 15 hedefine ulaşabilmesi için Bordeaux’nun altyapıdaki bağlantıları iyileştirip ağı tamamlaması gerekiyor. Trafiği yatıştırmak ve arabalara ayrılmış alanları yeniden bisikletlere tahsis etmek büyük önem taşıyor.
- Antwerp, Belçika
2015 sıralaması: 9
Mevcut durum: Antwerp, Belçika’nın büyük kentleri içinde bisiklet kullanımı bakımından en iyi durumda olan kent. Gelişim biraz yavaş gerçekleşmiş olsa da, ciddi anlamda ivme kazanıldığını görüyoruz. Bisiklet paylaşım sisteminin kent merkezinden konutların yoğun olduğu semtlere uzanacak şekilde genişletilmesi planlanıyor. Modern tasarımlı bisiklet parklarıyla birlikte, büyük etkinliklere yönelik geçici bisiklet parkları da inşa ediliyor. Kentteki merkez istasyonda etkileyici bir bisiklet park alanı bulunuyor ve diğer istasyonlardaki park olanakları da iyileştiriliyor. Liman bölgesinde geniş ve korumalı bisiklet yolları oluşturmaya yönelik altyapı çalışmalarının yürütülmesi, üç adet bisiklet/yaya köprüsünün yapılıyor olması ve çevre yolunu yer altına almaya yönelik kapsamlı bir plan bulunması Antwerp’in modernleşmeye hız kattığını gösteriyor.
Gelişim alanları: Antwerp’in bisiklet kullanım oranını yüzde 25’e veya daha yükseğe çıkarma potansiyeli var. Hatta Endeks’teki ilk üç kentin seviyesine bile erişebilir. İlerlemenin yolu, altyapıya düzen getirilmesinden ve araba trafiğinin ciddi derecede azaltılmasından geçiyor. Kentteki siyasetçilerin yaklaşımı sarkaç gibi bir ileri bir geri götürüyor ve net bir vizyon gerekiyor.
- Ljubljana, Slovenya
2015 sıralaması: 13
Mevcut durum: Ljubljana yıllar içinde kendine has bir ivme yakaladı ve 2016’da Avrupa’nın Yeşil Başkenti olması da kente ekstra enerji getirdi. Bisiklet kullanım oranı arttığından kent, sıkı ve büyük ölçüde bağlantılı ağını genişletmeye devam etmeyi planlıyor. Buradaki bisiklet kullanım seviyesini artırmak başka pek çok kente kıyasla daha kolay olacaktır. Konunun savunucuları ve siyasetçiler birlikte iyi iş çıkarıyorlar ve kentin bisikletten sorumlu yetkilisi bölgedeki birçok kentteki meslektaşlarına kıyasla daha fazla itibar görüyor. Bisiklet kullanımının olumlu şekilde tanıtılması Ljubljana’nın bisiklet dostu bir kent olma konusunda ilerleme kaydetmesinin ana unsurlarından.
Gelişim alanları: Ljubljana, çarpıcı seviyede değişime hazır. Gereken her unsur mevcut. Bu kentin yalnızca birkaç yıl içinde bisiklet kullanım oranını yüzde 20, hatta 30 seviyesine çıkarmaması için herhangi bir neden yok. Altyapının büyük kısmı en iyi uygulamalar çizgisinde; bu da ilerlemeyi kolaylaştıracaktır. Fakat arabalar kentin ulaşım politikasında hâlâ büyük yer tutuyor. Toplu taşımaya ve bisikletlere daha fazla öncelik tanıyan bir denge sağlanmalı. Ülkede yüksek seviyede seyreden araba sahipliği oranı da düşürülmeli.
- Tokyo, Japonya
2015 sıralaması: İlk 20’de değil
Mevcut durum: 2015’te liste dışı kalan Tokyo çarpıcı istatistiklerle yeniden ilk 20’ye girmiş durumda. Anakent bölgesindeki 20 milyon tren yolcusunun beşte biri istasyonlara giderken bisiklet kullanıyor. Turist bölgeleri bisikletlerle dolu. Japonya’nın neden dünyanın üçüncü bisiklet toplumu olduğunu ve Tokyo’nun da bu anlamda göz bebeği olmasının nedenini ise kent sakinlerinin büyük kısmının yaşadığı semtleri görünce anlıyorsunuz. Pek çok semtte bisiklet kullanım oranı yüzde 30’u bulabiliyor rahatlıkla. Her yerde bisikletlere yönelik park alanları mevcut ve tren istasyonları civarında, gerekli tüm araçlara sahip etkileyici park depoları bulunuyor.
2020 Olimpiyatları Tokyo’nun bisikleti bir ulaşım aracı olarak benimsemesi adına önemli bir olanak sağlayacak. Londra ve Rio, olimpiyatlar sırasında çok sayıda insanın ulaşımı konusunda bisikletlerden yararlanmayı başaramadı. Oysa Japonya’nın, böyle yapabilme ve gelecek nesiller için bisikletin bir ulaşım aracı olarak yerini sağlamlaştırma fırsatı var hâlâ. Dünyanın en büyük metropol alanı bunu çözebilirse diğerlerinin bahanesi kalmayacaktır.
Gelişim alanları: Bisiklet kullanımına yönelik amansız kural tasarıları durdurulmalı ve bisiklet, her seviye politika adımında bir ulaşım aracı olarak ciddiye alınmalı. Tokyo, yol planlama çalışmaları için Amerika’dan esinlenmeyi bırakıp, onun yerine Avrupa’yı dikkate almalı. Yoğun sokaklarda ayrı bisiklet yollarının olması kentin olumlu bir dönüşüm geçirmesini sağlayacaktır.
- Berlin, Almanya
2015 sıralaması: 12
Mevcut durum: Berlin özellikle bisiklet referandumu düzenlenmesini sağlayan ve bisikletleri aniden kentin gündemine sokan aktivistler sayesinde 2017 yılında iki sıra ilerledi. Yeni koalisyonun faaliyete geçmesi ve sürdürülebilir ulaşıma odaklanmasıyla birlikte Berlin’deki siyaset ve toplumsal katılım iklimi epey elverişli bir hale gelmiş bulunuyor. Neler olacağını zamanla göreceğiz. Kentte bisiklet kullanım oranı yüzde 13 gibi iyi bir seviyede; bazı semtlerde ise bu oran yüzde 20’ye dek yükseliyor. Bu yıl yeni bir bisiklet paylaşım sisteminin hazırlanması kararlaştırıldı. Berlin, kimi sokakları trafiğe kapatma denemeleri yapıyor ve bisikletçiler için “yeşil dalga” uygulamasını deniyor.
Gelişim alanları: Bisiklet Referandumu’nda çıkarılan planları uygulamak. Planlamacıların yıllar boyu araba merkezli bir yaklaşım benimseyerek bisikletleri bir köşeye sıkıştırmış olmasından kaynaklanan tuhaf bir karışıklık içindeki bisiklet altyapısı tasarımının bir düzene kavuşturulması gerekiyor. Kargo bisikletlerin artışıyla birlikte kentin onları da hesaba katacak şekilde yeni baştan plan yapması gerekiyor.
–
Mikael Colville-Andersen’ın 14 Haziran 2017’de Wired’da yayımlanmış yazısından çevrilmiştir.
Yazının orijinal linki: https://www.wired.com/story/world-best-cycling-cities-copenhagenize/